O probiotykach słyszy się właściwie bez przerwy. Hasło to przewija się w telewizji czy radiu, a i każdy, kto kiedykolwiek miał problemy jelitowe albo musiał przyjmować antybiotyki, usłyszał od lekarza zalecenie, by stosować tego typu preparaty. To właśnie one wpływają na skład mikroflory jelitowej człowieka, a tym samym pozwalają zachować zdrowie. Dowiedz się więcej o doborze i stosowaniu probiotyków.
Choć ostatnio przywiązuje się do tego coraz większą wagę, wciąż wielu z nas nie wie, czym dokładnie są probiotyki. Kojarzymy ich nazwy, wiemy, że jest coś takiego jak choćby Linex czy Trilac, ale nie bardzo rozumiemy, jak to właściwie funkcjonuje. Warto poświęcić im odrobinę uwagi, żeby dowiedzieć się, skąd się biorą, jak działają i w jakich sytuacjach warto po nie sięgać.
Probiotyki są nazywane czynnościową żywnością podawaną doustnie, a składają się z konkretnych kultur bakterii albo drożdży. Najczęściej są to jednak bakterie kwasu mlekowego. Już w starożytności odkryto, że sfermentowane mleko korzystnie wpływa na zdrowie przewodu pokarmowego. Wiele wieków później ich działaniem zainteresował się Louis Pasteur i inni naukowcy, 30 lat później zaś Ilja Miecznikow doczekał się nagrody Nobla za udowodnienie korzystnego wpływu spożywania kefirów i jogurtów za sprawą zawartych w nich bakterii fermentacji mlekowej. Dowiódł, że ich obecność i wysoka zawartość w jelicie człowieka ma wpływ na jego zdrowie oraz długie życie w dobrej kondycji.
Dopiero pół wieku później powstało samo hasło „probiotyk”, a w 1989 roku Roy Fuller stworzył definicję probiotyków. Według niego są to żywe mikrobiologiczne dodatki żywieniowe, korzystnie wpływające na organizm poprzez poprawę równowagi mikroflory jelitowej[1]. Obecnie jednak ta koncepcja odnosi się do włączenia do diety żywych kultur bakterii tak, żeby pozostawały w żołądku, dwunastnicy i okrężnicy. Światowa Organizacja Zdrowia za probiotyki uznaje „drobnoustroje, które podane w odpowiedniej ilości wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza”[2]. W dużym skrócie wszystkie te definicje sprowadzają się do stwierdzenia, że suplementy typu Trilac, Linex, probiotyk Bactilac to po prostu wyselekcjonowane „dobre” bakterie.
Trudno przecenić to, jak wiele korzyści dla organizmu niosą żywe kultury bakterii. Hamują rozwój patogenów i biorą udział w tworzeniu bariery ochronnej w układzie pokarmowym, obniżając poziom pH[3]. Redukują ryzyko wystąpienia ostrych zakażeń bakteryjnych i zakażeń wirusowych, dlatego np. Trilac czy Linex probiotyk sprawdzi się w podróży.
Zastosowanie niektórych szczepów bakterii redukuje objawy zakażenia Helicobacter pylori w okresie antybiotykoterapii[4]. Poza tym suplementy diety typu Probiotex, Bactilac czy Linex łagodzą objawy nietolerancji laktozy[5], biegunki poantybiotykowej czy przerostów bakteryjnych. Wspierają też działanie układu immunologicznego, a przy tym wskazuje się na potencjalną aktywność antynowotworową wobec raka jelita grubego[6]. Co więcej, niosą sporo korzyści dla osób z wysokim poziomem cholesterolu. Niektóre szczepy pomagają obniżyć wchłanianie tłuszczu do przewodu pokarmowego[7]. Zapobiegają także pojawianiu się infekcji grzybiczych i bakteryjnych pochwy.
Przede wszystkim warto sięgać po produkty mleczne. Te, które powstały w procesie fermentacji, będą z natury zawierać duże ilości żywych kultur bakterii. Warto zatem wybierać kefiry i jogurty, zwłaszcza te naturalne, wyprodukowane z tradycyjnego mleka, bez dodatków cukru i innych polepszaczy. To sprawdzi się na co dzień, natomiast wówczas, gdy poddawani jesteśmy antybiotykoterapii czy cierpimy na kłopoty jelitowe, warto sięgnąć po coś o większym stężeniu, jak np. Linex, Trilac, Bactilac, Probiotex. Linex probiotyk zawiera zresztą 10 miliardów bakterii Lactobacillus rhamnosus GG w jednej kapsułce i dostarcza przy okazji witamin z grupy B oraz cynku.
[1] Depta A., 2001, Probiotyki – właściwości, ich rola i znaczenie oraz możliwości stosowania w profilaktyce i leczeniu schorzeń przewodu pokarmowego u prosiąt, Trzoda Chlewna, Vol. 39, nr 7, 98-100.
[2] FAO/WHO (2001) Health and Nutritional Properties of Probiotics in Food including Powder Milk with Live Lactic Acid Bacteria. Report of a Joint FAO/WHO Expert Consultation on Evaluation of Health and Nutritional Properties of Probiotics in Food Including Powder Milk with Live Lactic Acid Bacteria.
[3] Trafalska E., Grzybowska K., 2004, Probiotyki – Alternatywa dla antybiotyków?, Wiadomości lekarskie, LVII, 9-10.
[4] Buda B. i inni, Właściwości biologiczne białek powierzchniowych bakterii z rodzaju Lactobacillus, 4 kwietnia 2013.
[5] Wpływ probiotyków na układ immunologiczny, Zakażenia 1/2008.
[6] Rafter J. Probiotics and colon cancer.. „Best practice & research. Clinical gastroenterology”. 5 (17), s. 849–59, październik 2003. PMID: 14507593.
[7] Depta A., 2001, Probiotyki – właściwości, ich rola i znaczenie oraz możliwości stosowania w profilaktyce i leczeniu schorzeń przewodu pokarmowego u prosiąt, Trzoda Chlewna, Vol. 39, nr 7, 98-100
Dodaj komentarz