Hirsutyzm to kłopotliwe zaburzenie występujące u kobiet, które objawia się nadmiernym owłosieniem. Zazwyczaj pojawia się w nietypowych miejscach, takich jak pośladki, uda, plecy, klatka piersiowa czy twarz. Jakie są przyczyny hirsutyzmu? W jaki sposób zapobiegać nadmiernemu owłosieniu ciała i twarzy?
Najbardziej rozpoznawalnym objawem hirsutyzmu to sztywne i ciemne owłosienie, typu męskiego. Może przybierać różne stopnie, od niewielkiego owłosienia i meszku pod nosem do wyraźnych włosów na wielu partiach ciała. Hirsutyzmowi mogą towarzyszyć także inne, choć dosyć rzadkie objawy, zwane wirylizacją. Należy do nich trądzik, łojotok, łysienie w okolicach skroni, zmniejszenie wielkości biustu, zwiększenie masy mięśniowej czy też powiększenie łechtaczki. Nadmierne owłosienie może pojawić się w towarzystwie cukrzycy typu drugiego, rozstępów, otyłości czy nadciśnienia tętniczego. Warto pamiętać, że u zdrowych kobiet występuje delikatne owłosienie na rękach, łydkach, pod pachami oraz okolicach intymnych, a nawet lekki bezbarwny meszek nad górną wargą czy na palcach u stóp. Nie powinno to wzbudzać niepokoju, dopóki włosy nie stają się ciemne i nie zajmują coraz większego obszaru.
Hirsutyzm jest spowodowany nadmiarem męskich hormonów płciowych takich jak testosteron. W niektórych wypadkach zdarza się nadmierne owłosienie na tle genetycznym. W tej sytuacji leczenie hormonami nie przynosi efektów, stosowane są jedynie zabiegi kosmetyczne na przykład depilacja laserowa łódź. Hirsutyzm może pojawić się też w trakcie ciąży na skutek rozregulowania gospodarki hormonalnej. Może być spowodowany nowotworem, na przykład guzem jajnika, nerek, czy rakiem tarczycy. Według niektórych badań wysoka insulina podczas insulinooporności, stymuluje jajniki do produkcji męskich hormonów.
Zdarza się, że problem nadmiernego owłosienia jest przejściowy i występuje podczas okresu dojrzewania. Wówczas dochodzi do nadmiernej produkcji niektórych hormonów, między innymi testosteronu oraz wzrasta objętość jajników. Dlatego tak wielu młodym dziewczynom towarzyszy trądzik, wynikający z burzy hormonów. Taki etap zazwyczaj trwa około 2 lata, a następnie znika. Hirsutyzm może też być spowodowany zespołem policystycznych jajników. Czasami występuje podczas stosowania niektórych leków, na przykład preparatów na depresje, endometriozę i padaczkę czy sterydów anabolicznych. Inną przyczyną występowania hirsutyzmu jest hiperprolaktynemia oraz zespół Cushinga. Nadwaga i otyłość również powoduje nadprodukcje androgenów u kobiet.
Najpopularniejszym sposobem zapobiegania hirsutyzmowi jest terapia hormonalna. Wymaga ona jednak cierpliwości, ponieważ pierwsze efekty zazwyczaj są widoczne po kilku miesiącach stosowania. Oprócz terapii hormonalnej popularne są leki do stosowania miejscowego, zapobiegające nadmiernemu owłosieniu. Jednym z nich jest chlorowodorek eflornityny, który zwalnia porost włosów, ale często daje skutki uboczne w postaci podrażnień skóry. Leki antyandrogenowe czasami przepisywane są po ukończonej terapii hormonami, aby przedłużyć jej efekty. Najbardziej skuteczną metodą kosmetyczną jest zabieg elektrolizy, czyli usunięcia cebulek włosowych za pomocą prądu. jest kolejnym sposobem, który przynosi szybkie efekty a polega na bezpośrednim usuwaniu włosków.
Odpowiednia dieta może zapobiegać hirsutyzmowi. Na czym powinna polegać? Jeżeli towarzyszy nam otyłość lub nadwaga, dieta powinna być niskokaloryczna, nastawiona na ubytek tkanki tłuszczowej. Dodatkowe kilogramy przyczyniają się do nadmiernego wytwarzania androgenów, dlatego niezbędne jest utrzymanie właściwej wagi. Produkty powinny mieć mały indeks glikemiczny, aby nie powodować skoków cukru we krwi. Osoby z problemem nadmiernego owłosienia powinny jeść żywność bogatą w magnez oraz zadbać o suplementacje witaminy C, E i B6, oraz chromu. Witaminy te normalizują poziom androgenów i prolaktyny oraz osłabiają działanie testosteronu. Badania pokazują, że uzupełnianie niedoborów w organizmie ma istotny związek z przeciwdziałaniem insulinooporności, która często towarzyszy hirsutyzmowi.
Hirsutyzm to przypadłość kobiet. Problem z nadmiernym owłosieniem dotyczy ich aż w 5 do 10%. Aby skutecznie walczyć z hirsutyzmem, niezbędna jest szczegółowa diagnostyka oraz poznanie metod zapobiegania.
Autor: Sylwia Stachecka
Widziałam kobiety z tym problem i musze przycznać, że bardzo im współczuje. Myśle, że warto znaleźć dobrego lekarza, żeby pomógł zdiagnozować problem.