Implanty oka

Implanty oka – czy technologia może pomóc?

Opublikowano: 22 maja 2019

Utrata oka do tej pory kojarzyła się z bezpowrotną utratą widzenia dwuocznego. I choć taki stan rzeczy utrzymuje się nadal, wiele wskazuje na to, że wkrótce może to się zmienić.

Implanty oka – jak było do tej pory?

Istnieje wiele przyczyn, przez które usunięcie oka (enukleacja) okazuje się niezbędne. Wśród nich warto wymienić, chociażby ślepe bolesne oko, nowotwór oka, poważne urazy (uniemożliwiające jego odtworzenie), czy pozostałe po uszkodzeniu oka oszpecenia. Po jego usunięciu zazwyczaj zszywa się mięśnie, tkanki i spojówkę lub od razu wszczepia się implant oka.

Implanty oka, wykorzystywane do dnia dzisiejszego mają głównie zadanie estetyczne. Na pierwszy rzut oka trudno jest rozpoznać, że osoba, z którą rozmawiamy ma tylko jedno oko. Ponadto, zapobiega ono opadnięciu górnej powieki, lub nawet całkowitemu zapadnięciu się oczodołu. Dzięki przyszyciu do implantów mięśni odpowiadających za ruchy gałki ocznej może ona się również poruszać w sposób adekwatny do sprawnego oka.

Rozwój nowoczesnych technologii daje wielu osobom nadzieję, że już niebawem implanty oka będą nie tylko spełniały walory estetyczne, ale również funkcjonalnie będą w stanie chociaż zbliżyć się do możliwości sprawnego oka. Czy to w ogóle możliwe? Jeśli tak, to na jakim stopniu rozwoju są badania?

Implanty oka i najnowsze technologie

Już dzisiaj istnieją działające projekty protez oka, mogące przekazywać sygnał rejestrowany przez mikroskopijną kamerę przez komórki nerwowe do mózgu. W tym celu wykorzystuje się specjalne elektrody, które przekazując sygnał elektryczny nerwom powodują “wyświetlanie” się obrazu w mózgu (w sporym uproszczeniu). Niestety rozwiązanie to ma również wady. Przede wszystkim udaje się stymulować niewiele z ponad 100 milionów komórek nerwowych siatkówki oka, przez co do mózgu trafia zbyt mało informacji, by stworzyć z tego obraz wysokiej jakości. Co prawda pacjenci widzą, lecz na tyle niewyraźnie, że potrzebują nawet minuty na rozpoznanie stojącego przed nimi przedmiotu. Choć to niesatysfakcjonujące rezultaty, pokazuje, że jest możliwe przekształcenie obrazu z kamery na formę “zrozumiałą” dla mózgu, pozostaje tylko udoskonalić tą metodę.

Bardzo zaawansowane są również prace nad budową bionicznej siatkówki oka, która znajduje zastosowanie wśród osób ze zwyrodnieniem plamki żółtej. Osoby z retinopatią barwnikową mogą już od 2016 roku korzystać z mini implantów, pozwalających na odzyskiwanie wzroku przez osoby, które go utraciły właśnie na skutek tej choroby. Co prawda, również w tym wypadku obraz nie jest spektakularnie dobrej jakości, jednak pozwala na samodzielne funkcjonowanie, dzięki rozpoznawaniu większych elementów, takich jak budynki, ludzie, zwierzęta, drzwi czy okna. Już w 2016 roku dzięki jego wszczepieniu udało się, jako pierwszej osobie na świecie, odzyskać wzrok 49-letniej mieszkance Wielkiej Brytanii. Dzięki implantowi może ona odczytywać czas na dużym zegarze, a także odróżniać twarze swoich bliskich.

Jeszcze jednym aktualnie wprowadzanym zastosowaniem implantu jest precyzyjne, bezobsługowe dozowanie leku, spowalniającego rozwój zwyrodnienia plamki żółtej. Już 13 lat temu wymyślono lek Lucentis, który pomaga znacznie spowolnić proces utraty wzroku, jednak jego stosowanie wiązało się z regularnym odwiedzaniem okulisty, który mógłby go odpowiednio dozować. Aby ułatwić jego stosowanie i pomóc osobom w potrzebie, firma Genentech wprowadziła Port Delivery System, czyli mały implant wszczepiany do oka, który powoli dozuje lek z wbudowanego zbiorniczka. Dzięki jego zastosowaniu wizyty u lekarzy są konieczne co około 15 miesięcy, co znacznie poprawiło wygodę pacjentów.

Implanty oka – co przyniesie przyszłość?

Dużo wskazuje na to, że już niebawem możliwe będzie przywrócenie wyraźnego widzenia, a co za tym idzie, również komfortu życia, osobom, które utraciły oko bądź zdolność widzenia. Od kilku lat trwają na tym polu bardzo intensywne badania. Jednym z przykładów jest polsko-amerykański projekt (m.in. naukowców z AGH, uniwersytetu kalifornijskiego i Stanforda), w którym bada się możliwości znacznie precyzyjniejszej stymulacji komórek. Według założeń ma on doprowadzić do umieszczenia nawet kilkaset razy większej liczby elektrod, które będą w stanie przekazywać impulsy pojedynczym nerwom, a nie całym grupom, co powinno pozwolić na bardzo dokładne widzenie. Ukończenie prac planowane jest na okres za około 10 lat, choć nie wiadomo czy nie uda się osiągnąć podobnych wyników wcześniej, bowiem prace nad podobnymi rozwiązaniami trwają w kilku innych ośrodkach badawczych na świecie.

Możemy być niemal pewni, że pytaniem nie jest czy, ale kiedy uda się stworzyć implanty oka, pozwalające na cieszenie się obrazem dobrej jakości. Już dzisiaj wiele osób może skorzystać z dobrodziejstw, jakie przyniósł rozwój technologii w tej materii.

Autor: Aron Stachecki

Udostępnij ten post:



Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *


Powiązane treści
antykoncepcja hormonalna
W ostatnich dekadach antykoncepcja hormonalna stała się jedn...
technologia LED
Zastosowanie energooszczędnej technologii oświetlenia w ozna...
Integracja telefonii z CRM
Rozmowa telefoniczna to wciąż podstawowy środek komu...
Ewa Kraińska
AI już kieruje naszymi zakupami. To jest aktualna rz...
Pompa ciepła
Pompy ciepła stanowią innowacyjne rozwiązanie w dzie...