Medytacja w psychologii

Medytacja to nie tylko wyłączna domena buddyjskich mnichów. Wiele osób stosuje ją w codziennym życiu, aby poprawić swoje samopoczucie i zmierzyć się z negatywnymi emocjami. Jaki wpływ na człowieka ma medytacja i w jaki sposób wykorzystuje się ją w psychologii?

CZYM JEST MEDYTACJA?

Istnieje wiele różnych definicji medytacji – sama czynność tego rodzaju dla każdego oznacza coś indywidualnego, odczuwanego inaczej. Najprościej jest określić ją, jako stan głębokiego skupienia i relaksu, bezwzględnego panowania nad potokiem myśli. Wliczają się tutaj także praktyki zmierzające do osiągnięcia takiego stanu.

Medytacja jako rytuał znany jest ludzkości od zarania dziejów. Zajmuje bardzo ważne miejsce w religiach Wschodu (m.in. buddyzmie, hinduizmie, taoizmie). Za jej pośrednictwem praktykujący wprowadzali się w stan, który miał przybliżać ich do zrozumienia własnego „ja”, pomóc w zdobyciu umiejętności, a także komunikować się z bóstwami.

Praktyka medytacji pozwala więc zrozumieć siebie i targające nami emocje.

Wraz z ćwiczeniem pojawia się także umiejętność wywoływania konkretnych uczuć. Wszystko to ma na celu okiełznanie wewnętrznych przeżyć, zrozumienie ich i dotarcie do „wewnątrz siebie”.

Znane jest dobroczynne działanie medytacji na psychikę człowieka. Pozwala ona m.in. na:

• zmianę częstotliwości fal mózgowych,
• zwiększenie pewności siebie,
• wspomaganie budowania relacji międzyludzkich,
• łatwiejsze radzenie sobie w sytuacjach stresowych,
• zwiększenie kreatywności.

JAKIE JEST ZASTOSOWANIE MEDYTACJI W PSYCHOLOGII?

Medytacja pomaga przede wszystkim w wyciszeniu się. Oznacza to zapanowanie nad kłębiącymi myślami i całkowite oczyszczenie umysłu. Dla niektórych może wydawać się to nieprawdopodobne – jak można myśleć „o niczym”? Mistrzowie techniki medytacji udowadniają jednak, że jest to możliwe i niesie za sobą wiele korzyści.

Panowanie nad myślami to ważna umiejętność, szczególnie dla osób cierpiących na różne zaburzenia psychiczne.

Medytacja często używana jest w terapii wielu chorób i zaburzeń, między innymi dlatego, że pozwala dotrzeć do istoty problemu i spojrzeć na niego z innej strony. Rozpoznanie problemu stanowi także pierwszy krok do jego rozwiązania.

Ze względu na swoje działanie, medytacja to doskonały sposób na terapię takich schorzeń, jak depresja, nerwice, stany lękowe, a nawet nadciśnienie.

Wszystkie one mogą mieć podłoże biologiczne, lecz medytacja pomaga w oswojeniu przyczyn psychologicznych (najczęściej natłoku negatywnych uczuć). Dużą rolę odgrywa tu efekt wzmożonej produkcji hormonu dopaminy, który wyzwalany jest przez medytację.

Do wąskiej grupy osób, dla których nie wskazana jest medytacja należą schizofrenicy oraz osoby cierpiące na ciężką depresję. Kontakt z własną osobowością może być dla nich druzgocący i niebezpieczny.

RÓŻNE SPOSOBY MEDYTACJI

Medytacja może odbywać się w pozycji siedzącej, jak również w trakcie aktywności fizycznych. Istnieje bardzo wiele technik medytacji, dlatego każdy może znaleźć sposób dla siebie. Oto niektóre z nich:

• Medytacja stanowi ważną część popularnej aktywności – jogi. Jest to cały system pozycji, które nie tylko mają na celu medytację, ale także wzmacnianie ciała. Ćwiczenia te wpływają pozytywnie na układ mięśniowy, kostny, oddechowy i nie tylko.

• Powtarzanie mantr to częsta praktyka, którą stosuje się, jako pomoc we wprowadzaniu się w odpowiedni stan medytacyjny. Do mantr zaliczyć można sylaby, dźwięki, a nawet całe zdania. Zastosowanie tej techniki jest bardzo powszechne. Mantry znaleźć można nawet w modlitwach religii chrześcijańskiej.

• Trening skupienia i ważności polegający na wyciszeniu, obserwacji i głębokim odczuwaniu bodźców pochodzących z otoczenia. Uważne skupienie się na świecie zewnętrznym pozwala na skuteczniejszy wgląd do wewnątrz siebie.

POZYTYWNY WPŁYW MEDYTACJI NA CZŁOWIEKA

Najważniejszą zaletą medytacji jest wyciszenie umysłu, do którego dąży się poprzez jej ćwiczenie i praktykowanie. Taki wypoczynek od myśli działa kojąco, szczególnie w czasach nerwowego życia „w biegu”. Stres ma destrukcyjne działanie zarówno na ciało, jak i umysł, dlatego nauka głębokiego wyciszenia jest jak najbardziej wskazana.