Ignacy Jan Paderewski to wirtuoz klawiatury i mównicy – przez współczesnych uważany za najwybitniejszego pianistę swoich czasów. Popularność, szacunek i liczne kontakty w świecie polityki umiał wykorzystać na rzecz odbudowy kraju.
Entuzjastycznie przyjęty przez warszawiaków w 1919 r. oświadczył na spotkaniu przed hotelem Bristol – nie przyszedłem po dostojeństwa, sławę, zaszczyty, lecz żeby służyć… Stronnictwo powinno być jedno: Polska – i temu jednemu służyć będę do śmierci. Józef Piłsudski 16 stycznia 1919 roku powołał go na stanowisko premiera i ministra spraw zagranicznych. W czerwcu Paderewski w imieniu Polski złożył podpis pod traktatem wersalskim.
Zasłużył się też jako filantrop – miał swój udział w powstaniu pomników Kościuszki, Chopina czy Beethovena. Był też popularyzatorem twórczości i spuścizny Chopina. W świecie kultury prasa pisała o nim, że jest to Chopin powiększony do nieskończonych rozmiarów, Chopin dla wielu. Był uwielbiany zarówno przez publiczność, jak i krytyków. Media zachwycały się jego grą, szczególną uwagę zwracając na ekspresję i charyzmę pianisty. Odnosił sukcesy na całym świecie – występował w reklamach i rozdawał tysiące autografów. Jego koncerty zawsze były wyprzedane, wystąpił też w filmie Sonata księżycowa. Kiedy zaczął komponować, Władysław Żeleński pisał, że jako pianista ma Paderewski przyszłość wielką, a jako kompozytor jeszcze większą. Prowadził również działalność pedagogiczną – do jego uczniów należeli m.in. W. Małcużyński czy S. Szpinalski.
Od początku swojej kariery bardzo umiejętnie dbał o swój wizerunek. Przystojny, nienaganne maniery, elegancja, zawsze modnie ubrany – był celebrytą swoich czasów. Cieszył się również uwielbieniem kobiet – fanki potrafiły wbiec na scenę z nożyczkami, żeby obciąć pukiel jego pięknych włosów. Panie pomagały mu również w karierze, tak jak słynna aktorka Helena Modrzejewska. Jego nazwiskiem sygnowano perfumy i czekoladki. Podróżował prywatnym wagonem z liczną służbą i własnym kucharzem. 
Paderewski miał szczęście żyć w czasach, gdy na fortepianie pragnęli grać niemal wszyscy. Producenci tych instrumentów byli potężni i bogaci – słynnych pianistów noszono na rękach, a Paderewski był wśród nich największą gwiazdą. Co to znaczy „być gwiazdą”? Niemiecka muzykolog Silke Borgstedt pisała, że komponowanie i wykonywanie muzyki to nie wszystko. Gwiazda musi być rozpoznawalna, budzić uczucie sympatii i świadomie zarządzać swoim wizerunkiem. A przede wszystkim być wszechobecna w mediach, które nie tylko ją portretują, ale i parodiują. I taki był właśnie Paderewski.
Na wystawie Anatomia geniuszu można zobaczyć, jak rodziła się jego sława i co pozwoliło mu tak skutecznie walczyć o Polskę na arenie międzynarodowej. W bardzo ciekawy sposób pokazano historię wizerunku wielkiego artysty, który potrafił genialnie wykorzystać swój talent, inteligencję i szyk. Oryginalne zdjęcia, gazety i czasopisma, rzeczy osobiste Paderewskiego oraz liczne karykatury pozwolą prześledzić proces rodzenia się gwiazdy kultury masowej, jednej z pierwszych w naszej historii. Jednym z najbardziej niezwykłych eksponatów na wystawie jest kufer podróżny stworzony specjalnie dla Paderewskiego przez firmę Louis Vuitton, sprowadzony na wystawę prosto z Paryża.
Szczególne miejsce zarezerwowane jest dla Manru, jedynej opery skomponowanej przez Paderewskiego, która w 1902 roku, jako jedyna polska opera, została wystawiona w nowojorskiej Metropolitan Opera. W Teatrze Wielkim w Warszawie zobaczymy Manru już w listopadzie.
– Nasze zobowiązanie w szczególny sposób odnosi się właśnie do tej wielkiej osobowości artysty – pisze w katalogu na nowy sezon Waldemar Dąbrowski, dyrektor naczelny Opery Narodowej – twórcy i męża stanu, którego rola w historii naszego kraju, w odzyskaniu niepodległości, ukształtowaniu granic i relacji z mocarstwami ówczesnego świata wciąż nie jest należycie eksponowana i honorowana.
Wystawę można oglądać od 27 września do 2 grudnia 2018 r. w Galerii Opera w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie.
Dodaj komentarz