Zespół jelita drażliwego jest przewlekłą chorobą jelita cienkiego. Objawia się najczęściej w wieku 20-40 lat, przy czym częściej u kobiet niż u mężczyzn. Pełnoobjawowa choroba charakteryzuje się ponadtrzymiesięcznym okresem ustępujących po wypróżnieniu bólów brzucha oraz zaburzeniami wypróżniania. Pełna diagnostyka zespołu polega na wykluczeniu przyczyn fizycznych oraz fizjologicznych. Leczenie zaś na omijaniu pokarmów wywołujących objawy choroby oraz sytuacji doprowadzających do pogorszenia symptomów.
Pierwsze objawy zespołu jelita drażliwego (IBS) pojawiają się najczęściej wśród kobiet w wieku od 20 do 40 lat. Nie oznacza to jednak, że młodszy lub starszy wiek czy płeć męska wyklucza pojawienie się przypadłości.
Najbardziej charakterystycznym objawem IBS jest ból brzucha ustępujący po wypróżnieniach. Wraz z bólem w parze często pojawia się subiektywne poczucie pełności. Już niewielka nadmiarowa objętość gazów w jelitach sprawia, że ludzie doświadczający zespołu jelita drażliwego odczuwają uczucie wzdęcia. Pierwszymi objawami IBS mogą być zatem nawracające wzdęcia połączone z bólem po zjedzeniu podobnych pokarmów. Warto zwrócić uwagę, że nie istnieją żadne wiarygodne, naukowo ustalone diety w przypadku IBS. Dieta powinna być ułożona indywidualnie. Najczęstszymi składnikami zaostrzającymi objawy są: cukry proste, mleko, cebula, por, kapusta i pieczywo.
Wzdęciom i bólowi brzucha często towarzyszą dodatkowe objawy. Niektóre z nich to nudności, ból krzyża, mięśni i stawów, zaburzenia oddawania moczu oraz lęk lub depresja. Objawy zespołu jelita drażliwego nie są charakterystyczne. W przypadku ich pojawienia się należy zgłosić objawy lekarzowi w celu odrzucenia innych przyczyn symptomów. Diagnostyka wykluczająca wymaga niekiedy przeprowadzenia serii badań. Badania zwykle ograniczają się do badań laboratoryjnych próbki krwi, niekiedy niezbędne jest jednak badanie stolca oraz diagnostyka obrazowa. Po 50. roku życia, szczególnie w przypadku występowania nieswoistych objawów, zalecane może być wykonanie kolonoskopii w celu wykluczenia chorób organicznych.
Zespół jelita drażliwego nie jest w pełni uleczalny. Dobra kontrola nad objawami jest natomiast możliwa pod warunkiem stosowania się do zaleceń zdrowotnych, m.in. przez działania na płaszczyźnie dietetycznej, przyjmowanie leków, korzystanie z terapii poznawczo-behawioralnej oraz stosowanie technik relaksacyjnych.
Dieta powinna być układana indywidualnie. Ponadto omijanie omówionych poprzednio składników pokarmowych, tłustych dań i kawy w wielu przypadkach pozwala na zmniejszenie dolegliwości.
Leki stosowane w zespole pozwalają na polepszenie przebiegu choroby. Mogą to być preparaty przeciw wzdęciom, np. Espumisan, niewchłaniające się w ścianę jelita antybiotyki lub leki przeciwdepresyjne.
Nasilenie objawów często występuje w stresie lub w stanie lęku. Techniki psychoterapeutyczne mają pozytywną rekomendację Polskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego w leczeniu objawów zespołu jelita drażliwego.
U mnie pierwsze objawy to było przelewanie w brzuchu, nudności, ból brzucha i biegunki. Czasem bywało to tak dokuczliwe, że nie mogłam wyjść z domu. Dobranie odpowiedniej diety zajęło mi prawie rok, a wciąż zdarza mi się, że kolejny produkt muszę wyeliminować z menu, gdyż mi nie służy. Nauczyłam się też lepiej sobie radzić ze stresem. I jeszcze coś, co w ostatnich miesiącach bardzo mi pomogło – debutir z maślanem sodu. Poprawia pracę jelit, odżywia ich nabłonek i w końcu czuję się naprawdę ok.