Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, począwszy od 2002 roku, kiedy to na uczelni powołana została Pełnomocnik Rektora ds. Osób Niepełnosprawnych, aktywnie wspiera studentów z niepełnosprawnością. W 2004 r. założone zostało Zrzeszenie Studentów Niepełnosprawnych, a w 2008 r. powstało Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych (BON), które 23 października 2018 r. obchodziło jubileusz 10 lat działalności.
Uniwersytet, jako dostawca usług edukacyjnych, podejmuje liczne działania uwzględniające potrzeby osób z niepełnosprawnością. Dokłada wszelkich starań, aby wyrównywać ich szanse w dostępie do edukacji, jednocześnie zapewniając im najwyższy poziom kształcenia. Uczelnia nie tylko zatrudnia osoby z niepełnosprawnością, kształci studentów i doktorantów z niepełnosprawnością, ale również podejmuje szereg dodatkowych inicjatyw, mających na celu uświadamianie i uwrażliwianie społeczności akademickiej na potrzeby dotkniętych nią osób.
Ponadto BON zajmuje się udzielaniem wsparcia edukacyjnego studentom z problemami natury psychicznej, przewlekle chorym lub takim, którzy ulegli nagłym wypadkom, a także osobom ze zdiagnozowaną dysleksją (w tym dysgrafią, dysortografią). Studenci z niepełnosprawnością mogą korzystać z udogodnień zagwarantowanych w Regulaminie studiów wyższych UEK, mającym zapewnić im równy dostęp do wyższego wykształcenia, co przełoży się na łatwiejsze znalezienie w przyszłości dobrej pracy. Aktualnie na uczelni obowiązują także dwa inne ważne dokumenty: Zarządzenie w sprawie wsparcia udzielanego studentom i doktorantom niepełnosprawnym przez UEK (uaktualnione w 2016 r.), szczegółowo określające formy pomocy dla tej grupy osób, a także Zasady wsparcia studentów niepełnosprawnych oraz studentów z dysleksją opracowane przez BON we współpracy z Centrum Językowym UEK.
UEK jest współinicjatorem unikatowego na skalę Polski porozumienia o współpracy międzyuczelnianej na rzecz studentów z niepełnosprawnością, które podpisano w 2007 r. wraz z Akademią Górniczo-Hutniczą i Politechniką Krakowską. Celem porozumienia jest wymiana doświadczeń w zakresie wyrównywania szans studentów z niepełnosprawnością na uczelniach oraz w zakresie ich wsparcia edukacyjnego. Obecnie do porozumienia należy już osiem uczelni krakowskich. Ponadto, z inicjatywy członków porozumienia, 2 czerwca 2016 r., uchwałą Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP) została powołana Komisja ds. Wyrównywania Szans Edukacyjnych przy KRASP. Przewodniczącą Komisji jest Prorektor UEK ds. Komunikacji i Współpracy, prof. dr hab. Janina Filek. Komisja podejmuje działania na rzecz wsparcia edukacyjnego na poziomie szkolnictwa wyższego – aktywnie uczestniczyła w pracach nad nową ustawą o szkolnictwie wyższym. Rezultatem jej prac jest m.in. Projekt dobrych praktyk w zakresie wsparcia studentów z niepełnosprawnością w szkołach wyższych.
Uniwersytet jest również pomysłodawcą i głównym koordynatorem corocznych Krakowskich Dni Integracji (KDI), których głównym celem jest przełamywanie barier oraz zwiększanie świadomości środowisk akademickich na temat zagadnień związanych z niepełnosprawnością. W ramach KDI BON UEK organizuje cykl szkoleniowy Zobacz niepełnosprawność. W trakcie szkoleń pracownicy Biura przybliżają studentom UEK poszczególne rodzaje niepełnosprawności, uwrażliwiając ich tym samym na osoby niepełnosprawne.
W kwietniu 2018 r. odbyły się XI Krakowskie Dni Integracji. W ramach tej edycji Dział ds. ON Uniwersytetu Jagiellońskiego wydał publikację Odpowiedzialne wsparcie a zrównoważony rozwój, czyli o siedmiu zasadach wsparcia edukacyjnego będących filarami edukacji włączającej w szkolnictwie wyższym, w której autorem jednego z tekstów pt. Odpowiedzialne wsparcie edukacyjne jest prof. dr hab. Janina Filek, a autorami analizy przypadku do zasady nr 4 jest dwoje pracowników BON UEK, mgr Wioleta Gałat i mgr inż. Mateusz Macałka.
Ponadto, UEK prowadzi wewnętrzny system wyróżniania i nagradzania pracowników UEK, którzy aktywnie wspierają osoby niepełnosprawne i działają na ich rzecz. Są to nagrody „Integralia” przyznawane przez BON UEK podczas Krakowskich Dni Integracji. Dodatkowo Biuro wraz z pozostałymi Biurami ds. ON działającymi w ramach porozumienia przyznaje wspólną nagrodę „Integralia” osobie bądź instytucji spoza uczelni za działania na rzecz osób z niepełnosprawnością, a w szczególności na rzecz studentów.
UEK jest także inicjatorem powołania w 2009 r. Międzyuczelnianego Centrum Wsparcia Psychologicznego, którego głównym koordynatorem jest psycholog zatrudniony w BON UEK. MCWP wspiera studentów i pracowników nie tylko UEK, ale także innych krakowskich uczelni. W ofercie MCWP skierowanej do studentów znajdują się: warsztaty rozwoju osobistego dla studentów niepełnosprawnych, poradnictwo psychologiczne oraz szkolenia z tematyki chorób i zaburzeń psychicznych pod nazwą Zdrowie a choroba psychiczna, skierowane do wszystkich studentów. W roku akademickim 2017/2018 odbyła się VI edycja szkolenia. Z kolei oferta MCWP skierowana do pracowników naukowo-dydaktycznych i administracyjnych obejmuje obecnie cykl szkoleniowy Uczelnia wobec studentów chorujących psychicznie, poświęcony tematyce chorób i zaburzeń. W roku akademickim 2017/2018 odbyła się VII edycja szkolenia.
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie wprowadził ponadto unikatowy w skali kraju wewnętrzny system certyfikacji i oceny katedr: Katedra Przyjazna Osobom z Niepełnosprawnością (KatPON) – narzędzie wspierające proces edukacyjny studentów z niepełnosprawnością. Wprowadzenie systemu wpływa także znacząco na zwiększenie świadomości pracowników naukowych. W jego ramach powoływani są katedralni pełnomocnicy ds. studentów z niepełnosprawnością. Na UEK działa ich już 21 (19 w katedrach i 2 w jednostkach międzywydziałowych). W 2018 r. odbyła się IV edycja certyfikacji na lata 2018–2020, w której wzięła udział rekordowa liczba jednostek uczelnianych, bo aż 16, z czego 13 zdobyło certyfikat.
W ciągu ostatnich lat uczelnia zlikwidowała także wiele barier architektonicznych. Część budynków na kampusie wyposażona jest w drzwi na fotokomórkę, a przy schodach znajdują się platformy; windy posiadają sygnalizację dźwiękową i oznakowanie w alfabecie brajla. We wszystkich budynkach znajdują się przystosowane toalety, a sale wykładowe są oznakowane alfabetem brajla. Na kampusie jest 11 miejsc parkingowych przeznaczonych dla osób z niepełnosprawnością.
W celu likwidacji barier edukacyjnych uczelnia sukcesywnie zakupuje również specjalistyczny sprzęt ułatwiający studiowanie (Jaws, Fine Reader, Zoom Text, skanery, powiększalniki, dyktafony, laptopy do osobistego użytku). Jedna z sal ćwiczeniowych wyposażona jest w pętlę indukcyjną służącą studentom słabosłyszącym. W 2015 r. zainstalowano drugą pętlę – tym razem w sali wykładowej. W 2016 r. w budynku biblioteki oddano do użytku w pełni dostosowaną windę. Zakupiono przenośną rampę montowaną tymczasowo wewnątrz budynków i na zewnątrz kampusu. We wrześniu 2018 r. przebudowano drzwi wejściowe w pawilonie F. Uruchomiona została także procedura budowy windy w pawilonie Ustronie.
BON UEK organizuje wystawy dotyczące problematyki niepełnosprawności oraz obozy adaptacyjno-szkoleniowe dla studentów z niepełnosprawnością I roku studiów, a także kursy polskiego języka migowego. Pracownicy BON UEK prowadzą szkolenia dla pracowników UEK poszerzające ich wiedzę nt. różnych niepełnosprawności, uczące nawiązywania pierwszego kontaktu z osobami niepełnosprawnymi i przede wszystkim pokazujące, jak wspierać je w procesie edukacji. Pracownicy BON uczestniczą w wymianach zagranicznych oraz wizytach studyjnych na uniwersytetach europejskich (łącznie 10 wizyt, ostatnia w ramach Staff Training Week na Uniwersytecie Cypryjskim w 2017 roku).
Wychodząc naprzeciw obcokrajowcom studiującym na UEK, od stycznia 2014 roku uruchomiono konsultacje psychologiczne w języku angielskim, natomiast od marca 2015 roku – w języku rosyjskim. Kolejną formą wsparcia osób niepełnosprawnych jest współredagowanie przez UEK „Krakowskiego Semestralnika Studentów Niepełnosprawnych” (do tej pory wydano 18 numerów).
Reasumując, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie podejmuje wiele działań nakierowanych na promowanie aktywności osób z niepełnosprawnością w różnych dziedzinach życia społecznego i zawodowego. Uczelnia przełamuje bariery, walczy z niechęcią i obojętnością społeczeństwa, zdając sobie sprawę z faktu, jak ważna jest integracja pełno- i niepełnosprawnych oraz jak wymierne korzyści może mieć w przyszłości.
Prof. Janina Filek, Prorektor ds. Komunikacji i Współpracy wraz z Wojciechem Sarnackim, Pełnomocnikiem Parlamentu Studentów RP ds. studentów z niepełnosprawnością
Dodaj komentarz